Khi mọi thứ mở cửa trở lại, liệu việc học cách cảm thấy 'bình thường' sẽ theo một đường cong đồ thị nào? Liệu cơ bắp xã hội của chúng ta có bị hao mòn đi theo một cách nào đó và chúng ta có cần phải 'huấn luyện lại' nó không?
May mắn thay, những 'cơ bắp' này khá đàn hồi và các câu chuyện từ những nơi ít bị ảnh hưởng dịch Covid-19 cho thấy rằng không phải mất nhiều thời gian để trở lại một hình thức bình thường xã hội nào đó.
Singapore đang xây dựng chiến lược sống chung với Covid-19. (Nguồn: Economic Times)
Phong tỏa kéo dài và các văn hóa khác nhau sẽ đưa đến những trải nghiệm khác biệt khi các khu vực ra khỏi phong tỏa. Nhưng đang xuất hiện một số điểm chung và chúng ta có thể rút ra những bài học từ đó.
Đối với Andre Robles, người điều hành một công ty du lịch ở Quito, Ecuador, nơi đã cho mở cửa trở lại trong lúc các ca lây nhiễm vẫn hoành hành, thì "sẽ lạ lùng một chút khi thấy xã hội vốn nồng nhiệt lại có sự chào hỏi xa cách như vậy. Chạm cùi chỏ vào nhau đã trở thành cử chỉ chào hỏi mới". Những người khác cảm thấy luống cuống để quay lại với những cái ôm.
Yếu tố đòi hỏi Melanie Musson, chuyên gia bảo hiểm sống ở bang Montana, Mỹ, phải tính toán lại, là hình dung ra thái độ khác nhau của mọi người trước rủi ro. Số ca nhiễm đang giảm dần ở bang này, vốn bị chia rẽ sâu sắc về việc đeo khẩu trang.
"Mọi thứ thật kỳ lạ khi tôi đụng phải những người ý thức rõ rệt về Covid," Musson giải thích. "Vì xung quanh tôi chủ yếu là những người cùng sống trong một 'bong bóng' với tôi, tức là một nhóm ít người được phép tiếp xúc trực tiếp với nhau mà không phải áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội, nên tôi sống theo cách thức như thời mọi thứ còn bình thường. Thế nhưng có rất nhiều người xung quanh không đồng ý với điều đó và họ không cảm thấy thoải mái với cách sống của chúng tôi. 'Bong bóng' của tôi vỡ ra khi tôi nhận ra rằng nhiều người vẫn chưa trở lại bình thường."
Trên thực tế, việc giao tiếp có đeo khẩu trang đang giúp mọi thứ trở nên bình thường hơn ở Singapore, Roger Ho, nhà tâm lý học từ Đại học Quốc gia Singapore, nói: "Cuộc sống diễn ra bình thường với việc 'đeo khẩu trang'."
Kinh nghiệm đeo khẩu trang trước đây, chẳng hạn như trong đại dịch Sars, và sự tuân thủ nghiêm túc lệnh chính phủ bắt buộc đeo khẩu trang đã có tác dụng. Ông Ho đề xuất rằng việc tăng cường giáo dục công chúng ở những nơi có sự phản đối khẩu trang sẽ giúp cho việc đeo khẩu trang trong lúc giao tiếp xã hội ít bị coi là lạ lẫm hơn.
Một cách để giảm bớt việc bị người khác đánh giá đối với việc đi chơi với bạn bè cũng như nỗi căng thẳng sợ đám đông là hạn chế phạm vi kết nối xã hội, và nhiều người cho biết đó chính là điều họ đang làm.
Singapore đề xuất lộ trình nới lỏng (Nguồn: CNN)
Cây viết phụ trách trang blog về văn hóa Pháp Matilda Marseillaise, hiện sống ở Adelaide, Úc, nói: "Đó có lẽ không phải là một năm mà bạn giới thiệu một số người bạn của mình với những người bạn khác mà họ không quen biết. Do đó, một phần của sự nhạy cảm và khó xử xoay quanh Covid là người ta không muốn kết bạn phạm vi quá rộng."
Thật vậy, một số người đã nói họ chọn lọc kỹ hơn đối tượng mà họ giao lưu, để làm sao thoải mái về cả vật chất và tâm lý.
Nghiên cứu của Richard Slatcher, nhà tâm lý học tại Đại học Georgia, và các đồng nghiệp của ông cho rằng sự mất mát to lớn trong giao tiếp xã hội thông thường đã được bù đắp một phần nhờ sức mạnh gia tăng của quan hệ gia đình và tình bạn thân thiết, điều mà mọi người thường coi trọng hơn.
Một phần của quá trình điều chỉnh xã hội có thể là học cách phân bổ lại thời gian và năng lượng khỏi gia đình để dành cho bạn bè, đồng nghiệp và người quen mà không làm mất đi sự gần gũi tạo dựng được với những người thân yêu.
Trong suốt quá trình, điều quan trọng là phải kiên nhẫn và tử tế với bản thân. Như Trung tâm Lo lắng Xã hội Quốc gia Mỹ đã khuyên, "hãy nhớ rằng mỗi người chúng ta hiện đang vụng về về mặt xã hội ở mức độ nhất định".
Bạn cũng không cần phải vội vàng loại bỏ sự vụng về này. Một trong những mặt sáng của quá trình triển khai vaccine kéo dài là "sự chậm chạp của quá trình sẽ giúp ích cho việc tái điều chỉnh," Slatcher nhận định.
Ông nhấn mạnh sự bền bỉ của chúng ta và nói thêm: "Một số căng thẳng sẽ xảy đến, chẳng hạn như tiếp đãi khách lại đến chơi nhà, sẽ là căng thẳng đáng tận hưởng."
Và đối với những người nghĩ rằng họ có thể gặp khó khăn hơn khi tái hòa nhập xã hội, điều trị chứng rối loạn lo âu xã hội có thể gợi mở một số điều.
Cách điều trị này thường là liệu pháp tiếp xúc hoặc đối mặt dần dần với các tình huống không thoải mái để tăng khả năng chịu đựng.
Bất chấp các quy định giãn cách xã hội, vẫn có nhiều cách để thực hiện việc tiếp xúc đó, chẳng hạn như trao đổi bình luận trên mạng xã hội hoặc chia sẻ ý kiến để rèn luyện tính quyết đoán.
Né tránh các tình huống xã hội chỉ có thể dẫn đến tránh né nhiều hơn. Vì vậy, nhà tư vấn về lo âu xã hội Genova kêu gọi mọi người đừng tự cô lập quá một vài ngày liên tục, nếu có thể.
Trong khi đó, nhà sinh vật học Rivera khuyến nghị 'các cách làm đa dạng môi trường khác nhau' để giảm bớt căng thẳng của sự cô lập. Nó có thể bao gồm những hoạt động thể chất như đạp xe, hoạt động xã hội như gặp gỡ uống cà phê ảo, hoạt động trí tuệ như trò chơi luyện trí óc cũng như hoạt động cảm xúc như trị liệu.
Nguồn tham khảo ( BBC WorkLife.)